Het 3 lagen systeem
Het 3 lagen systeem is 30 jaar geleden bedacht door Odlo en is nog zo actueel als het maar kan. Het principe van het 3 lagen systeem is dat je je kleding eenvoudig kan aanpassen aan de weersomstandigheden door een laag toe te voegen of uit te trekken, waarbij je uitgaat van 3 lagen: de basislaag, de tussenlaag en buitenste laag. Hoewel materialen in de loop van de jaren erg veranderd en vooral verbeterd zijn, is het principe nog steeds geniaal en valt er van alles over te vertellen.
Eerst maar even een misverstand uit de weg helpen. Het drielagensysteem is er niet alleen voor de winter. Het is bruikbaar in alle seizoenen. Het zorgt er namelijk voor dat je nooit voor verrassingen komt te staan. Je kunt bijvoorbeeld op een mooie zonnige zomerdag in de bergen op pad gaan en overvallen worden door regen, onweer en zelfs sneeuw. Maar ook minder extreem; een goede basislaag zorgt ervoor dat je niet oververhit raakt in de zomer of aan het einde van de dag te snel afkoelt.
De basislaag
De basislaag is de laag die je op je huid draagt en die zorgt voor vochtregulatie. 30 Jaar geleden was het al een soort van revolutie om te bedenken dat je als onderste laag niet een katoenen T-shirt moet dragen, omdat katoen vocht vasthoudt en dus zwaar wordt en nat blijft. Tegenwoordig heb je prachtige materialen die het vocht meteen doorgeven, waardoor je lichaam droog en comfortabel blijft. De basislaag hoort contact met de huid te hebben om zijn werk goed te doen. Zelf draag ik graag een hemdje onder mijn wat wijdere kleding. Jaren geleden heb ik een paar ultradunne sporthemdjes gekocht bij de Hema, die mijn absolute favoriet zijn. De Hema verkoopt ze nu niet meer. Dat is jammer. Maar ook Odlo heeft mooie hemdjes.
De basislaag kan ook iets dikker zijn; er zijn prettige dragende shirts met korte en lange mouwen die geschikt zijn als basislaag. Als het warm weer is kan je basis laag ook je enige laag zijn.
Ik kocht bijvoorbeeld dit mooie T-shirt dat een basislaag kledingstuk is.
Materialen voor de basislaag
De materialen die gebruikt worden voor de basislaag zijn over het algemeen synthetische vezels. Voordeel daarvan is dat ze licht van gewicht zijn, goedkoop, en van gerecyclede materiaal kunnen zijn en kunnen zorgen voor een goed vochtmanagement. Nadeel is dat de synthetische vezels niet van zichzelf zorgen voor geurbeperking. Maar tegenwoordig kunnen extra toevoegingen ervoor zorgen dat de synthetische kledingstukken niet gaan stinken bij gebruik.
Steeds meer wordt gebruik gemaakt van merinowol voor de basislaag. Dat is een natuurlijk product dat erg fijn draagt, een goede warmte- en vochtregulatie heeft en er wordt wel geclaimd dat je een merionowollen kledingstuk dagen kan dragen zonder dat het gaat stinken. Dat is natuurlijk geweldig als je op trektocht bent. Nadeel van merinowol is dat het ietsje zwaarder is en dat het niet zo snel droogt als de synthetische stoffen. Ook is het een stuk duurder. Kriebelen doet het trouwens helemaal niet.
De tussenlaag
De tussenlaag zijn de kledingstukken die beschermen tegen de kou. Dat is dus het T-shirt dat over de basislaag heen gaat, maar ook dikkere shirts, fleecetruien, softshelljassen en donsjassen behoren tot de tussenlaag. De tussenlaag wordt naar behoefte aangetrokken en is altijd bedoeld om de juiste mate van warmte vast te houden. De tussenlaag kan dus gemakkelijk uit meerder lagen bestaan. Het voordeel daar weer van is dat de luchtlagen tussen de lagen zorgt voor een extra isolatie en een nog betere vochtafdrijving.
Ik heb zelf recent geïnvesteerd in een merionowollen shirt met lange mouwen en een hoog gesloten shirt met ritsje met een zachte fleece binnenkant. Een paar goede basisstukken zin belangrijk om te hebben.
Materialen van de tussenlaag
De meest gebruikte materialen voor een functionele tussenlaag zijn weer de synthetische stoffen, je ziet veel fleece, maar ook merinowol en dons. Hoewel dons omstreden is (zorg dat je het van een diervriendelijk label koopt) zorgt het materiaal voor jassen die heerlijk warm zijn. De lucht tussen. de donsveertjes zorgt dat de warmte goed vastgehouden wordt, maar ook dat de drager niet oververhit raakt. Gelukkig zijn er prima diervriendelijke alternatieven voor dons als bamboe, FiberCloud of Thermoball.
Heel blij ben ik met dit ‘Active X-Warm Originals Thermoshirt’ van Odlo.
De buitenste laag
De buitenste laag is de laag die winddicht en waterdicht is. Het is het sluitstuk als het nat, koud of winderig is. Moderne stoffen zorgen ervoor dat niet alleen de elementen buiten gehouden worden maar dat ook het vocht en de warmte van het lichaam naar buiten wordt afgevoerd.
De materialen van de buitenlaag
In de betere hardshell outdoorjassen is een membraam verwerkt dat het mogelijk maakt dat vocht zowel tegenhouden als afgevoerd kan worden. Eerst hadden we het membraam Goretex, maar nu zijn er vele technologieën die het mogelijk maken. De hardshelljassen van nu kunnen zelfs elastisch zijn en worden ook gecombineerd met materialen die de jas warmer maken. Mijn outdoorjas van Fjallräven is bijvoorbeeld ook elastisch en heeft allemaal features waardoor je goed beschermt bent.
Een goede functionele buitenste laag is heel belangrijk.
Hoe ga je om met het 3 lagen systeem in de praktijk?
Voordat ik op pad ga, kijk ik natuurlijk eerst naar het weer en de omstandigheden waarin ik ga lopen. Als ik een uurtje vanuit huis ga wandelen zorg ik dat ik zo goed mogelijk inschat wat ik aan moet, maar als het een langere wandeling wordt, dan gaat er ook een rugzak mee. Ik zorg dat er drie lagen mee gaan.
Zoals ik al zei heb ik bijna altijd een dun onderhemdje aan onder mijn T-shirt. De tussenlaag met lange mouwen (dik of dun afhankelijk van het weer) gaat er over aan of in de rugzak. Hetzelfde geldt voor de buitenste laag. Ik heb altijd een regenjas bij me.
Drie lagen meenemen is nog belangrijker als je in de bergen gaat wandelen of op trektocht bent. Dat is het van belang dat je overal op voorbereid bent. Ook al lijkt het alsof de zon de hele dag vrolijk blijft schijnen, in de bergen kan het weer zo omslaan en het zal niet de eerste keer zijn dat wandelaars onderkoeld raken. Niet alleen een hardshell outdoorjas hoort in je rugzak te zitten ook een fleece of (kunst)donsjas is een must.
Het is niet zo dat je de lagen in volgorde moet aantrekken. Je kunt ook gewoon de tussenlaag overslaan als je dat prettig vindt. Ik kan me heel goed voorstellen dat ik mijn regenjas direct aantrek over mijn onder T-shirt. Een aantal tussenlagen over elkaar heen kan natuurlijk ook heel goed.
De combinatie van een basislaag en een tussenlaag is natuurlijk niet verplicht.
Odlo
Ik had het al eerder over het kledingmerk Odlo, dat de uitvinder is van het drielagenprincipe. Door de jaren heen heeft Odlo zich steeds verder ontwikkeld en gebruikt alle nieuwe technologieën om het perfecte lichaamsklimaat te kunnen garanderen en lichaamsgeuren in de kleding te voorkomen. Mijn nieuwe aanwinsten zijn dan ook niet voor niets van Odlo.
Plutosport
Ik kocht mijn Odlo-aanwinsten op de website van Plutosport. Op deze website vind je altijd producten met korting. Dat maakt winkelen voor mij echt een heel stuk prettiger. Ze hebben op dit moment een mooie collectie van Odlo.
Vind je met korting winkelen net zo prettig als ik en betaal je niet graag te veel? Kijk dan eens in de Wandelvrouw Webshop. Daar staan alleen maar producten met korting en wordt de vergelijking gemaakt met andere webshops, zodat je altijd de laagste prijs kunt kiezen.
Beste, leuke tips en site maar, een donsjas, softshell zijn niet bedoeld als tussenlaag hoor, , 1e laag is idd bijv odlo iets van merino als het maar ademt en vocht afvoert , de 2 e laag kan beter een 100 fleece zijn, die is daar ideaal voor, en dan een gore tex jas als topproduct, maar uiteraard maken meer merken goede buitenjassen als 3e laag,
sofshell, is bedoeld als buitenlaag, bij winderig weer, en n druppeltje,, absoluut niet als tussenlaag, deze is nl veels te warm en te dik, een donsjas is ook geen aanrader,
maar een gore tex jas hoeft als buitenjas niet altijd gedragen te worden, hangt af van weer, het is wel het meeste duurzame en beste ademende materiaal,
succes verder, John raskampeerder sinds 30 jaar, en ex verkoper Kathmandu.