De stadswandeling Medemblik stond al een tijdje op mijn lijstje. Medemblik is namelijk een Zuiderzee stadje met een rijke historie, waar best nog het een en ander van bewaard is gebleven. VVV Medemblik heeft een stadswandeling samengesteld die langs 16 historische plekken gaat. Ik ga deze wandeling maken op Open Monumentendag. De kans dat ik dan ook achter de gevels van deze historische plekken kan kijken, is groot. Helemaal leuk is dat stadshistoricus Peter Swart een stukje met me mee gaat lopen.

Ik begin bij de meelmolen De Herder. Gewoon uit praktische overwegingen. Daar in de buurt kan ik mijn auto langer parkeren dan 2 uur. De molen draait. Wat een prachtig gezicht. In de molen ontmoet ik de molenaar in spé. Met veel enthousiasme legt hij me uit hoe de molen werkt. Het echte malen kan hij me niet laten zien. Daarvoor heeft hij nog niet de juiste diploma’s. Maar hij vertelt zo beeldend dat ik me er alles bij voor kan stellen. Wat is het mooi dat zo’n monument met zoveel liefde door vrijwilligers in stand wordt gehouden.

Molen de Herder

De molenaar in spé.

Ik vervolg mijn route richting de Westerhaven. Daar op nummer 15 staat IJsbrand Jacopsz Noordstar in de deuropening. Hij nodigt me uit zijn woning. Deze schipper uit de 18de eeuw woonde in dit huis en vertelt bezoekers over zijn leven. Wat leuk bedacht om zo de geschiedenis tot leven te brengen. De zoon des huizes springt om de bezoekers heen en deelt folders met de geschiedenis van het pand uit. Hij neemt ons mee naar de kelder waar hele oude bommen liggen die uit de haven zijn opgevist.

De Westerhaven.

Schipper IJsbrand Jacopsz Noordstar

Ik ontmoet een van de organisatoren van de Open Monumentendag in Medemblik. Stadshistoricus Peter Swart loopt en stukje met me op en neemt me mee naar de schuilkerk in de Tuinstraat. “Dat moet je zien,” zegt hij. Ik ben nog maar net onderweg en raak al van mijn route af. Maar inderdaad, wat is dit bijzonder. De kerk van de doopsgezinde vermaning is niet als kerk herkenbaar. Het oogt als een woonhuis en dat is het ook. Tenminste, aan de voorkant. Als je door het gangetje naar achteren loopt kom je in een kerkgebouw met een indrukwekkend orgel. “Dat doet het niet meer hoor”, zegt een van de dames. Er staat een nieuw orgel op het podium. De kerk is nog steeds in gebruik.

Dit, op een woonhuis gelijkend pand herbergt een kerk.

Als we weer buiten staan neemt Peter me mee naar zijn ouderlijk huis. Ik kijk wat bedenkelijk tot hij vertelt dat hij is opgegroeid in de Kaaswaag. Huh? Echt? Het prachtige pand is nu een ontzettende sfeervolle bloembinderij. De waag, die vroeger kaas en boter woog, hangt nog prominent in de bloemenwinkel. Peter wijst me de weg naar boven. Daar maak ik kennis met zijn moeder en zie ik hoe de familie Swart een prachtig huis heeft gemaakt van de oude opslagruimte boven de waag en waar de kleine Peter met zijn lego en treintjes heeft gespeeld op het verhoogde plateau waar de waag aan bevestigd is.

De oude waag hangt nog in de winkel.

Om de waag te kunnen bevestigen is de vloer op de eerste verdieping verhoogd.

En weer verder. Het stadhuis van Medemblik heb ik altijd al willen bezoeken en nu mag ik er gewoon in. Het stadhuis lijkt heel oud, maar is van 1940. Ik kijk mijn ogen uit. De raadskamer is indrukwekkend. Door de ramen kijk je uit over het IJsselmeer en zie je modern aandoende gemaal ‘Lely’, dat in feite ouder is dan het stadhuis waar we in staan. Op het bordes proberen we de bel even uit.

Het Stadhuis

Uitzicht naar gemaal ‘Lely’ en windmolen ‘De Ambtenaar’.

De raadszaal

De bel. Wel even geprobeerd natuurlijk.

Via de weduwenhuisjes (leuk) en de Bonifaticuskerk (indrukwekkend) lopen we naar het weeshuis. Vier arme weeskindertjes kijken me aan vanaf de poort. We lopen er onderdoor en bezoeken het oude weeshuis, dat tegenwoordig een tandartspraktijk is. De regentenkamer is nog helemaal intact, inclusief het goudleer behang. De ‘suppoost’ laat me de geheime kast met antieke voorwerpen zien, die bij het weeshuis horen.

De weduwenhuisjes waren van de gereformeerde kerk.

Interieur Bonifatiuskerk

Het weeshuis met zijn opvallende poort.

Stadshistoricus Peter Swart voor de poort van het weeshuis.

De regentenkamer van het weeshuis.

Ik geniet van deze tocht door Medemblik. Helaas moet ik afscheid nemen van de stadshistoricus en ik pak mijn VVV boekje met de stadswandeling Medemblik weer tevoorschijn. De route die daar in staat is super mooi en voert langs 16 highlights die leuk beschreven worden. Ik laat je er nog een paar zien:

Wat natuurlijk niet ontbreken mag aan een stadswandeling door Medemblik, is een bezoekje aan het kasteel Radboud. Wat is dat toch leuk dat we met Open Monumentendag zo naar binnen kunnen lopen. Tijdens mijn rondgang valt het me op hoe comfortabel dit kasteel is. Dat is best raar, want in het verleden is dit kasteel alleen gebruikt als kazerne. Een adellijke familie heeft er nooit in gewoond.

De route is te verlengen met anderhalve kilometer zodat ook het stoommachinemuseum bezocht kan worden. Dat is een echte aanrader. Vooral wanneer het museum onder stoom ligt, zoals tijdens deze Open Monumentendagen. Kijk voor andere stoomdagen op de website van het Stoommachinemuseum.

Koffie bij ’t Wapen van Medemblik (waar ik gisteravond heerlijk heb gegeten) en dan nog langs het Bakkerijmuseum. Het winkeltje is zo schattig en wat ruikt het er lekker!

’t Wapen van Medemblik

Geïnspireerd geraakt en wil jij ook deze leuke stadswandeling doen? Dan hoef je natuurlijk niet te wachten op Open Monumentendag. In de stadswandelgids wordt uitgebreid geschreven over wat je onderweg allemaal tegenkomt. En een aantal monumenten zijn altijd open voor publiek. Bijvoorbeeld het Bakkerijmuseum, het Stoommachinemuseum en Kasteel Radboud.