Dit is de beste gids en route map voor de Camino Portugués

Wat is de beste gids om de Camino Portugués te lopen? Die vraag beantwoord ik graag. Ik vind het zelf namelijk heel fijn om een gids en/of route map bij me te hebben. Ik heb op de Camino Portugués ervaring met verschillende gidsen en daardoor een hele uitgesproken mening over wat een goede gids is en wat niet. Ik zou niet graag willen dat je met het verkeerde boekje op stap gaat.

Waarom een gids mee op de Camino Portugués?

Waarom eigenlijk een gids mee? Alles is toch digitaal beschikbaar. Dat is zeker waar, en een gids vertegenwoordigt ook nog eens gewicht wat je mee moet dragen. Toch heb ik graag een gids bij me. Ik wil me kunnen oriënteren op waar ik ben. Dat doe ik het liefst met een gids en niet in een app. Een gids geeft mij meer overzicht en is er sneller bij gepakt. Die telefoon laat ik het liefst zo lang mogelijk in mijn tas. Het leidt maar af, je ziet toch al die berichtjes die zijn binnengekomen en die je dan toch wilt lezen.

Ik vind het ook heerlijk om na een dag wandelen in een boekje te kunnen kijken wat ik de komende dag kan verwachten. Alvast een plannetje maken en lezen over wat ik onderweg ga tegenkomen. Het verdiept toch, als je weet wat je ziet. En soms is het de moeite waard om even een stukje om te lopen om iets bijzonders te zien. Je had het niet geweten als je de gids niet had gelezen. 

Wat moet er in een gids en route map voor de Camino Portugués staan? Voor mij zijn dat 3 dingen. Ten eerste wil ik een goed duidelijk kaartje met daarop de route ingetekend en symbolen of andere aanwijzingen waar ik herbergen, hostels en hotels kan vinden. Helemaal fijn is het als plekken waar iets te eten en te drinken te vinden is, wordt aangegeven. Het kaartje moet ook duidelijk maken wat de afstanden zijn tussen de verschillende plaatsen.

Ten tweede moet er een lijst in staan met de overnachtingsmogelijkheden per plaats. Graag met adres, telefoonnummer en indicatie van de kosten. Hoe meer info over de overnachtingsplek, hoe beter. Ten derde is het fijn om een kaartje van de hoogtemeters van de etappe te hebben. Dat geeft een mooi beeld van wat je te wachten staat en je kunt beter inschatten hoe lang je er over gaat doen.

Alle extra informatie over wat je op de route tegenkomt lees ik niet altijd. In sommige gidsen zijn het gewoon heel veel letters die er vooral voor zorgen dat het boekje moeilijker te doorgronden is, waardoor je de informatie die je wel nodig hebt lastiger kunt vinden. Het is fijn als een gids overzichtelijk is.

Bladzijdes vol over hoe je je moet voorbereiden op de tocht en wat je wel en niet mee moet nemen, vind ik niet handig in een gids die je vervolgens weken moet meedragen. Het maakt het boekje onnodig zwaar. Die informatie kun je beter vooraf op het internet zoeken, eenmaal onderweg heb je er niets aan. Kijk bijvoorbeeld op mijn blogs over paklijsten en het overzicht met alles wat je weten wilt over de Camino Portugués.

Je moet ook heel goed uitkijken of de gids wel de route behandelt die je wilt lopen. De Camino Portugués is namelijk niet één route, maar bestaat uit verschillende routes. Sommige gidsen behandelen het eerste deel van de route vanaf Lissabon tot Porto helemaal niet, die gidsen beginnen pas in Porto. Verder heb je de kustroute (Camino Portugués Costal), de centrale route (Camino Portugués Central) en de spirituele route (Camino Portugués Espiritual). Het is handig om alle routes in je gids te hebben, misschien wil je wel overstappen van de ene route op de andere. 

Zes gidsen heb ik nader bestudeerd, waarvan ik er drie ook daadwerkelijk heb meegenomen op mijn pelgrimstochten. De eerste maal liep ik met de ‘Pelgrims guide to the Camino Portugués van John Brierley. Een hele goede gids. Het was op dat moment (2016) de enige gids die de kustroute had opgenomen. De tweede keer dat ik de Camino Portugués liep (2020) had ik de Village tot Village map guide Camino Portugués bij me. Die vond ik zo mogelijk nog beter dan de gids van Brierley. Ik had ook de Nederlandstalige gids van Rother over de Camino Portugués bij me, maar die had ik beter thuis kunnen laten.

Hieronder lees je de reviews van de verschillende gidsen die gaan over de Camino Portugués:

Deze gids is wat mij betreft de topper. Hij is briljant in zijn eenvoud. Elke etappe heeft zijn eigen dubbele pagina; links alle info over afstanden, waar je welke overnachtingsmogelijkheden kunt vinden, een hoogtemeterkaartje en extra informatie die je leven op de Camino gemakkelijker maakt. Denk hierbij aan een telefoonnummer en websites van de boot op de Espiritual, mooiere alternatieve routes die je kunt tegenkomen of een reminder dat je in Spanje bent aangekomen en dat je klok een uur terug moet en dat de winkels op zondag dicht zijn.

Aan de rechterkant vind je een duidelijke kaart, met allerlei symbolen die o.a. aangeven waar de overnachtingsmogelijkheden zijn, waar je restaurants en winkels kunt vinden, waar bezienswaardigheden zijn of waar je picknickplaatsen tegenkomt. Bij de grote steden is heeft de kaart een inzet met daarop de uitvergrote plattegrond van die stad. Heel handig.

Alle routes staan er in en toch is het boekje dun gebleven. De gids is in het Engels geschreven. Maar omdat er niet zo heel veel tekst in staat, is het toch handig voor de niet-taalvirtuozen. De benodigde info kun je er heel goed uithalen.
De laatste herziene uitgave van deze gids stamt uit december 2022. Alle info is kloppend en actueel.

Samengevat:

John Brierley was de eerste die de Camino Portugués Costal in zijn gids opnam. Dat deed hij als een soort bijlage, waarin hij geen uitgebreide beschrijvingen gaf, maar het systeem hanteerde waarbij elke etappe een dubbele pagina heeft met links informatie over de afstanden, een hoogtemeterkaartje, een lijstje met overnachtingsmogelijkheden, uitvergrote plattegrondjes van de steden en als er wat plek over was nog wat foto’s. Op de rechterpagina een kaart van de route. Duidelijk, maar verder niet met veel symbolen erin. Dat had iets uitgebreider gekund. De albergues staan wel goed aangegeven. Wat mij betreft alles wat je nodig hebt.

De Centrale Route daarentegen wordt uitgebreid beschreven. Het is wel overzichtelijk. Per aantal kilometers staat een stukje tekst over hoe je moet lopen, moeilijkheden op de route zoals het ontbreken van pijlen en er staat tekst over de bezienswaardigheden onderweg. Vanaf de uitgave van 2020 is ook de Littorial Way en de Camino Portugués Espiritual opgenomen. Deze gids wordt steeds actueel gehouden. De allernieuwste uitgave is van juni 2022. 

Deze gids is geschreven in het Engels. Het heeft een aantal inleidende hoofdstukken over Galicië, voorbereiding op een Camino, praktische overwegingen en praktische tips. Best wel veel tekst dus. Ik heb het er zelf allemaal uitgescheurd. Daar had ik later dan wel weer spijt van.

Samengevat:

Op de Fiets en Wandelbeurs ontdekte ik een Nederlandse wandelgids van de Camino Portugués. Ik ontmoette ook de samensteller. Hans van den Breul is een fervent caminoloper en heeft meerdere malen de Camino Portugués gewandeld. Hij zegt het boekje heel actueel te kunnen houden. Je kunt het boekje kopen via zijn website. 

De wandelgids bevat een uitgebreide inleiding met overwegingen en praktische zaken. Waarom pelgrimeren? Hoe is de weg ontstaan? En ook: Herbergen en andere praktische zaken en hoe kom ik in Porto?

Vervolgens komen de etappebeschrijvingen. De gids bevat de centrale route, de kustroute, de variant Espiritual en ook de route van Santiago naar Finisterre en/of Muxia. Die laatste is echt een extraatje. Andere gidsen hebben die niet. 

Bij de etappebeschrijvingen is gebruik gemaakt van de kaartjes uit de Gronze App. Alle kaartjes liggen horizontaal, waardoor je niet echt een idee hebt waar het noorden is. Het staat ook niet op alle kaartjes aangegeven. Daarmee mis ik het mooie overzicht van waar ik zit op de route. De kaartjes geven summiere informatie. Wél de afstanden tussen de plaatsen, maar bijvoorbeeld niet waar herbergen zijn of waar je iets eten kunt. 

De hoogtekaartjes geven een globale indruk van het hoogteprofiel. Ze zijn niet allemaal helemaal scherp afgedrukt. 

Bij de Centrale route en de route van Santiago naar Muxia/Finisterre is veel meer begeleidende tekst dan bij de kustroute, die er nogal bekaaid afkomt. 

Apart in de gids is een overzicht van de overnachtingsplekken opgenomen. Wat echt heel tof is, is dat met rood is aangegeven welke overnachtingsaccommodaties ‘goed’ zijn. Dat is fijn, dat helpt met kiezen. Ook prettig dat de prijzen erbij staan. 

Samengevat:

In deze route map van de Camino Portugués bevinden zich alleen de kaarten, de afstandstabellen met hoogtemeters en de overzichten van de overnachtingsmogelijkheden. Eigenlijk dus alles wat je nodig hebt.

Het boekje is in het Engels. Alle routes vanaf Lissabon staan erin. In de laatste uitgave van januari 2020 is ook de Littorial Way en de Camino Portugués Espiritual opgenomen. Ook deze gids wordt goed actueel gehouden. 

Samengevat:

Voor de mensen die gemakkelijk Duits lezen heb ik deze Camino-gids doorgenomen. Het boekje is veruit de zwaarste van alle hier besproken gidsen, heeft 256 pagina’s en is met Deutsche gründlichkeit gemaakt. Echt alles staat er in. Maar ook hier op het niveau van: “Volg de markering en sla linksaf. Loop 200 meter door en dan zie je links een parkeerplaats.” Info waar je niets aan hebt. Ook bevat het boekje veel achtergrondinformatie, te veel als je het mij vraagt. Omdat alles zo uitgebreid aan de orde komt, en de neiging om overcompleet te zijn, is het soms lastig om snel even iets op te zoeken. Wel fijn is dat de pelgrimsherbergen goed worden beschreven, maar ze staan verstopt in de tekst, die alles op loopvolgorde behandelt. Geen overzicht van albergues.

Ik vind het kaartmateriaal ook niet zo heel duidelijk, mis daarin de afstanden. Het werkt met nummertjes die verwijzen naar plekken in de tekst. Dat is best een zoekerijtje soms. Er staat ook extra info in voor fietsers. Dat is leuk voor fietsers, maar dat ben ik niet.

De gids start in Porto. Het stuk Lissabon – Porto is niet beschreven. Het boekje behandelt wel de Centrale route, de kustroute en de route van Santiago de Compostela naar Finisterre.
Fijn is de uitklapbare kaft, die je als bladwijzer kan gebruiken.

Samengevat:

De Rother wandelgids is een Nederlandstalige uitgave. Hier is veel vraag naar, maar toch raad ik deze gids niet aan. Het is een gidsje met veel te veel letters en een wat onduidelijke structuur. Het begint met 35 pagina’s inleiding. Daarna komen er 15 beschrijvingen van etappes. Hele stukken op het niveau van: “die weg moet je oversteken en dan ga je links af.” Dat is volstrekt niet terzake doende info. Je loopt niet met een gids in je handen een Camino. Daarnaast is de info in het boekje niet meer up to date. De laatste uitgave is van 2015. Neem bijvoorbeeld de informatie bij etappe 1B waarin geschreven staat dat vanaf Porto tot Acros geen enkel officieel pelgrimsonderkomen is. Dat maakt dat de eerste etappe langs de kust, in dit boekje 43,8 km lang is. Dat is echt vette onzin. Er zijn verschillende officiële albergues langs deze route, die de afstand van de eerste dag vanaf Porto aanzienlijk korter maken. Qua overnachtingsmogelijkheden is de informatie in dit boekje zwaar achterhaald. Ik neem aan dat dat ook geldt voor andere, tijdsgevoelige info in deze gids. Vraag me zelfs af of de GPS routes, die gekoppeld zijn aan deze gids, actueel zijn.  Ik zou de GPS routes gewoon van de website van Het Nederlands Genootschap van St Jacop halen.

Verder, zoals gezegd, staan er heel veel kleine letters in de gids, met heel veel informatie waar je onderweg niet zo veel aan hebt. Om een voorbeeld te geven: “Mathosintos is met een bevolkingsdichtheid van meer dan 2500inw/km2 een van de dichtstbevolkte conglomeraties en een van de grootste en belangrijkste industriegebieden van Portugal. De eerste vestigingssporen dateren van het Paleolithicum.”     Bladiebladiebla.

Dit boekje heeft 156 pagina’s en bevat alleen maar de centrale route vanuit Porto. Alle andere routes ontbreken.
Ik vind de kaartjes niet heel duidelijk en het is spoorzoeken in het boekje om de albergues te vinden.

Samengevat:

Wil je meer lezen over de Camino Portugués?

Kijk dan bij de  – Verzamelpagina van alle blogs tot nu verschenen over deze route.

Wandelvakantie Van Porto naar Santiago de Compostela

Individuele trektocht in Spanje Portugal – Noord-Portugal, Noordwest-Spanje

Wil je de bedevaartstocht over de Caminho Português meemaken en vind je het fijn als je je geen zorgen hoeft te maken over alle logistieke regeldingen dan is deze wandelvakantie iets voor jou. Verblijf in hotels met ontbijt, bagagevervoer, verschillende transfers en uitstekende routebeschrijving, kaarten en GPS-tracks.

Boek deze 9-daagse reis bij Eigenwijze Reizen ⇒ 

Andere blogs die je ook interessant zou kunnen vinden:

• Voorbereiden op de Camino Portugués
• Mijn paklijst voor de Camino Portugués in november
• Zoek je een goedkope lichtgewicht rugzak voor een trekking?
• Camino Portugues costal, alles wat je weten wilt
• De 10 meest gestelde vragen over de Camino Portugués
• Een pelgrimstocht over de Camino de Santiago ondernemen? Al je vragen beantwoord
• Pelgrimstocht Camino de Santiago – achtergronden, cijfers en andere wetenswaardigheden

♦ Dit blog bevat affiliate links. Mocht je overwegen om een gids aan te schaffen, dan zou het tof zijn om het via de link in dit blog te doen. Ik ontvang dan een klein percentage van je aankoop en het kost jou niets extra’s.