Die witte toren, die hoog boven de heide uitkomt, daar moet ik altijd aan denken als het over de Sallandse Heuvelrug gaat. Het is jaren geleden: ik wandel met Hans de Sallandse Zandloper, een prachtige route die begint bij het NS station in Holten (of Nijverdal) en ons helemaal naar de uiterwaarden van de IJssel brengt. We gaan voor een groot deel over de Sallandse Heuvelrug. Op enig moment komen we bij een tuin vol bloeiende rododendrons. Ik had er nog nooit zoveel bij elkaar gezien en in zoveel kleuren. Wow! Als we even doorlopen zien we de Palthetoren. Ik ben sprakeloos. Na zoveel jaren staat het me nog helder voor de geest. Nu ik in de buurt ben wil ik terug naar deze plek. We doen dat met de Landgoedroute de Sprengenberg.
Erve de Pas
We starten bij Erve de Pas. Het is een authentieke herberg waar je heerlijk kunt eten, en in de voormalige varkensschuur naast de herberg bevindt zich de informatieschuur van Natuurmonumenten. Er is ruime parkeergelegenheid en op het informatiebord zien we dat hier een aantal routes van verschillende lengtes starten. We hebben de oranje route uitgekozen omdat die langs de Palthetoren gaat.
Landgoed de Sprengenberg
Het eerste stuk gaat over een lange brede laan. We slaan linksaf over een heideveld en komen iets verder in het Van den Landenbos terecht. Dit is een oud bos, het moet al aangeplant zijn vóór 1850. Het voelt heerlijk aan. Bijzonder is dat toch, dat elk bos weer anders aanvoelt.
De Palthetoren
Dan zie ik ineens dat waar ik voor kom, tussen de bomen doorschemeren: de Palthetoren. Hij is veel groter nog dan mijn gedachten. Hij staat hoog op de Sprengenberg. Voor het eerst zie ik ook hoeveel gebouwen er nog onder staan. Het informatiebord laat dat ook prachtig zien met een luchtfoto.
De Palthetoren en villa zijn in 1903 gebouwd in opdracht van de toenmalige eigenaar Van Wulfften Palthe. Officieel heet het geheel Huis De Sprengenberg. Het werd gebouwd naast het achtkantig buitenverblijf, dat er al stond. Het buitenverblijf werd gebruikt om bij te komen van de jacht en om eventueel met enkele personen te logeren. Destijds was er overigens nog maar weinig bos in de wijde omgeving; het was merendeels heide. Vandaar ook dat de windvaan een korhaan is. Het gebouw is nog steeds in gebruik door afstammelingen van Palthe, het is eigendom van de Stichting Huis Bergh. Je kunt het niet bezoeken. Een mooi verhaal over wonen in de Palthetoren staat op de website van Stichting Marke Haarle.
Hoogveen op de Sallandse heuvelrug
Als ik me kan losrukken van het uitzicht over de toren wandelen we verder. Naast het pad zien we water en drassige grond. Een informatiebord vertelt ons dat hier hoogveen groeit. Hé, dat wist ik helemaal niet, hoogveen op de Sallandse Heuvelrug. Recent is het helemaal opgeknapt door Natuurmonumenten, die het gebied in beheer heeft.
Door het bos
We wandelen met een ruime boog om de Palthetoren heen. We lopen aan de rand van een enorm heidegebied, maar blijven steeds in het bos. Op het moment dat ik de Palthetoren weer door de bomen zie schitteren, komen we bij een massieve rij rododendrons langs het pad. Ik herken het meteen. We hebben hier jaren geleden nog mooie foto’s gemaakt, die helaas verloren zijn gegaan nadat de harde schijf crashte. Nu nog geen bloemen, maar ik herinner me hoe mooi het was.
Heksenhuisje
Vervolgens komen we bij het heksenhuisje. We blijven op de route en slaan de rododendrontuin, die er naast ligt, over. Die is pas echt leuk als alles in bloei staat. Deze tuin is het restant van een kwekerij van waaruit in de jaren zestig rododendrons en azalea’s werden verkocht en waarmee ook veel van de lanen van het landgoed zijn beplant.
De eerste bewoners van de Palthetoren gebruikten aan het begin van de 20ste eeuw dit huisje als badhuisje: hier werd de badkleding aangetrokken om daarna via een trapje in de naastgelegen vijver te komen. Het badhuisje werd vanaf ongeveer 1955 einddoel voor een schoolreisje van de kleuters uit Haarle. Kleuterleidsters waren zusters, die op school eerst spannende verhalen vertelden waarin het over heksen ging bij het badhuisje. Sindsdien wordt het badhuisje door mensen uit Haarle nog steeds het “heksenhuisje” genoemd.
Huis de Sprengerberg
We passeren de oprijlaan naar de Huis de Sprengenberg, oftewel de Palthetoren. We zien het huis van de jachtopziener “Klein Sprengenberg”, die er voor staat. De route vervolgt zich door het bos. Lange rechte paden. Pas aan het einde kronkelen we een beetje door het bos en komen we weer uit bij de parkeerplaats.
Landgoedroute de Sprengenberg, dit moet je weten:
Wandelgidsen – Wandelen over de Sallandse Heuvelrug
Wil je nog meer wandelen over de Sallandse Heuvelrug en omgeving, dan raad ik je deze wandelgidsen aan.
De wandelgids ‘Wandelen in het hart van Salland’ heeft 16 rondwandelingen van 8 tot 20 km tussen IJssel en Holterberg. 4 van de beschreven routes gaan over de Sallandse heuvelrug. Een mooie gids van Maarten Metz, die uit deze streek komt en het door en door kent.
Wandelgidsschrijfster Truus Wijnen houdt van Twente. Op de rand van Twente met Salland ligt de Sallandse Heuvelrug. In haar best verkochte wandelgids ‘Twaalf Twentse Tochten’ staat wandelroute nr 4 Noetselerberg – Sprengenberg van 19 km, die prachtig is. Verder is deze gids een echte aanrader met 12 rondwandelingen van 9 tot 19 km door Twente.
In de wandelgids ‘Wandelen op de Twentse Wallen’, staan in totaal 13 bergtochten van 12 tot 18 km. Twee daarvan gaan over de Sallandse Heuvelrug en starten in Hellendoorn en Nijverdal. De andere wandelroutes zijn natuurlijk ook niet ver weg, want in Twente. De mooiste route van het jaar 2018 route Twentse Wallen Markeloo komt bijvoorbeeld uit deze gids.
Laat je ook inspireren door deze wandelingen in Overijssel:
Over het verblijf:
Ik maakte deze wandeling vanuit Vakantiepark Landgoed De Hellendoornse Berg van Landal. We verbleven hier in het kader van de serie 12 maanden, 12 provincies, 12 korte wandelvakanties vanuit 12 Landal Vakantieparken. Het was februari en Overijssel was aan de beurt. Ik was heel blij met de keuze voor dit park. Het ligt tegen de Sallandse Heuvelrug waar je geweldig kunt wandelen. Overijssel is natuurlijk helemaal een leuke wandelprovincie. Het Pieterpad loopt in de buurt. Een mooie uitvalsbasis dus. Het park is top. Sfeervolle vakantiewoningen, zowel van binnen als van buiten.
Geef een reactie